Juan and the Mango Tree (Si Juan ug ang Kahoy nga Mangga)

 Title: Juan and the Mango Tree (Si Juan ug ang Kahoy nga Mangga)

In a certain place, there was a boy named Juan. One day, he saw the fruits growing on the trees in his neighbor's orchard. He spotted a mango tree with unpicked fruits. He asked his parents if he could pick the mangoes from the tree, but his father told him that he couldn't because the tree belonged to their neighbor.

(Sa usa ka dapit, may usa ka bata nga ngalanan si Juan. Usa ka adlaw, nagtan-aw siya sa mga prutas nga nagtanom sa iyang kauban nga kahoyan. Nakakita siya ug usa ka kahoy nga wala pa jud nagpukot og mga prutas. Kini mao ang kahoy nga mangga. Gipangutana niya ang iyang mga ginikanan kung pwede siya og pukol sa mga prutas sa kahoy nga mangga. Apan gisulti sa iyang amahan nga wala kini pwede kay ang kahoy kay sa silingan sa ilang dapit.)

Juan felt sad because he really wanted to eat mangoes. So, without knowing what to do, he prepared two stones and went to the mango tree. When he arrived there, he cut the branches of the tree to make it easier for him to pick the fruit. He hoped to get a lot of fruit, but while picking them slowly, he accidentally cut his fingers. Luckily, the cuts were not serious.

(Nasubo si Juan kay gusto kaayo niya og mangga. Gani, sa dihang wala kahibaw unsay buhaton, nangandam siya og duha ka bato ug nangadto sa kahoy nga mangga. Pag-abot niya didto, gigunitan niya ang mga sanga sa kahoy aron mas dali niya makakuha sa prutas. Niabot siya sa iyang pangandoy nga makakuha og daghang prutas apan sa pagka-hinay-hinay sa iyang pagpukot, gipilasan niya ang iyang mga tudlo. Maayo na lang kay wala kini samot nga pilas.)

When he returned home, he showed his father the fruits he had picked. His father asked him where he had gotten them from. Juan mistakenly answered and his father corrected him by teaching him the importance of respecting other people's property and following the laws and regulations to ensure peace and order in the community.

(Pagbalik niya sa ilang balay, gipakita niya sa iyang amahan ang mga prutas nga iyang gipukot. Pagkakita sa mga prutas nga iyang gipukot, gipangutana siya sa iyang amahan asa niini gikan. Nasayop siya sa pagtubag ug gipakat-on sa iyang amahan ang kamatuoran nga dili niya pwedeng pukton ang mga prutas sa kahoy nga mangga nga gipangutan niya.)

Moral lesson: It is not good to beg, neglect the authorities, or steal things that do not belong to us. We need to respect the property of others and follow the laws and regulations to ensure peace and order in our community.

(Moral lesson: Dili maayo nga manlimos, magpabaya sa mga pangagamhanan, o magpangawat bisan sa mga butang nga makita nato nga wala nato. Kinahanglan natong respetuhon ang propiedad sa uban ug sundon ang mga balaod ug regulasyon aron masiguro ang kahapsay ug kahusay sa atong kumunidad.)